Wanneer is de werkgever aansprakelijk voor een bedrijfsongeval op de openbare weg?
Een bedrijfsongeval hoeft niet altijd binnen de muren van een bedrijfspand plaats te vinden. Ook op de openbare weg kan een werknemer letsel oplopen tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden. Denk aan chauffeurs, monteurs, bezorgers of andere medewerkers die onderweg zijn voor hun werk. Maar wie is in zo’n geval aansprakelijk voor de schade? Draagt de werkgever de verantwoordelijkheid of ligt de oorzaak bij een andere verkeersdeelnemer, of zelfs bij de werknemer zelf?

In deze blog leggen we uit wanneer een verkeersongeval tijdens werktijd geldt als bedrijfsongeval, wat de juridische gevolgen zijn voor de werkgever en welke rechten een werknemer heeft bij letselschade.

Wanneer is sprake van een bedrijfsongeval?

Van een bedrijfsongeval is sprake wanneer een werknemer tijdens werktijd, of in de uitoefening van zijn werkzaamheden, letsel of schade oploopt. Dit kan gebeuren op de werkvloer zelf, maar ook op een andere locatie waar werk wordt verricht – denk aan een bouwplaats, klantbezoek of onderweg tijdens werktijd. Een bedrijfsongeval kan allerlei vormen aannemen: van een val van een ladder tot het snijden aan een machine, of zelfs een verkeersongeluk tijdens werktijd. 

Belangrijk is dat het ongeval plaatsvindt in de uitoefening van je werkzaamheden. Is dat het geval, dan is de werkgever in beginsel aansprakelijk voor de schade, tenzij hij kan aantonen dat hij zijn zorgplicht is nagekomen of dat het ongeval het gevolg is van opzet of roekeloosheid van de werknemer. Arbeidsongevallen moeten volgens de Arbeidsomstandighedenwet direct worden gemeld als:

• het slachtoffer opgenomen wordt in het ziekenhuis;
• er sprake is van blijvend letsel;
• het slachtoffer overleden is aan de gevolgen van het ongeval. 

De verplichtingen van een werkgever op de openbare weg

Werkgevers hebben volgens artikel 7:658 Burgerlijk Wetboek de verplichting om zorg te dragen voor een veilige werkomgeving. Omdat het ongeval zich heeft voorgedaan op de openbare weg, is in dit geval sprake van een bijzondere situatie. Als de werknemer tijdens zijn werk op plaatsen komt waar de werkgever geen controle heeft over de omstandigheden, inrichting, gebruik door anderen of veiligheid, kunnen deze niet als “arbeidsplaats” worden aangemerkt. Dit geldt bijvoorbeeld voor de openbare weg bij deelname aan het verkeer. 

Toch blijft de zorgplicht van de werkgever bestaan, zij het in aangepaste vorm. De werkgever moet:

• zorgen voor deugdelijke en veilige materialen, zoals een goed werkende scooter of bedrijfsauto;
• duidelijke veiligheidsinstructies geven;
• werknemers goed voorbereiden op risico’s die zich onderweg kunnen voordoen.

Dus zelfs als de werknemer zijn werk uitvoert op plekken waar de werkgever geen controle heeft, zoals de openbare weg, blijft deze zorgplicht bestaan. Echter, deze zal in de regel wel slechts beperkt zijn. De werkgever kan immers geen invloed uitoefenen op de inrichting en daarmee de veiligheid van de openbare weg. Als de werkgever niet kan bewijzen dat aan deze zorgplicht is voldaan, is deze in beginsel aansprakelijk voor de schade die de werknemer lijdt.

Een praktijkvoorbeeld: bezorger raakt gewond in het verkeer

Op 13 januari 2021 vond een eenzijdig ongeval plaats tijdens werktijd. Een bezorger, werkzaam op basis van een nul-urencontract, raakte gewond toen hij op een scooter van zijn werkgever een rood paaltje raakte dat op het fietspad stond. Het ongeval veroorzaakte letselschade voor de bezorger. Is de werkgever in dit geval dan aansprakelijk? 

De aansprakelijkheid en de verzekeringsplicht 

De bezorger verwijt de werkgever dat hij heeft verzuimd een verzekering af te sluiten. Hij beroept zich, om te beginnen, op de in de rechtspraak ontwikkelde rechtsregel van artikel 7:611 BW. Uit dit artikel volgt dat de werkgever uit hoofde van zijn verplichting zich als een goed werkgever te gedragen, gehouden is zorg te dragen voor een behoorlijke verzekering van werknemers, van wie de werkzaamheden ertoe kunnen leiden dat zij als bestuurder van een motorvoertuig bij een verkeersongeval betrokken raken. 

Daarbij komt dat indien de werkgever tekort is geschoten in de nakoming van deze verzekeringsplicht, hij aansprakelijk is voor de daardoor voor de werknemer veroorzaakte schade. Dit betreft het missen van de uitkering die de werknemer op grond van een behoorlijke verzekering zou zijn toegekomen. 

De werkgever heeft erkend geen verzekering afgesloten te hebben. De aansprakelijkheid op grond van art. 7:611 BW van de werkgever voor de schade die de bezorger als gevolg daarvan lijdt en/of zal lijden (het mislopen van een verzekeringsuitkering) staat daarmee in ieder geval vast. 

Wie moet de aansprakelijkheid bewijzen?

Vaststaat dat de bezorger op 13 januari 2021 een ongeval is overkomen in de uitoefening van zijn werkzaamheden en dat hij schade heeft geleden. Dat betekent dat de werkgever in beginsel aansprakelijk is voor de schade van de bezorger als gevolg van het ongeval, tenzij de werkgever stelt en zonodig bewijst dat hij zodanige maatregelen heeft getroffen en aanwijzingen heeft verstrekt als redelijkerwijs nodig is om te voorkomen dat de bezorger in de uitoefening van zijn werk schade lijdt (voldoen aan de zorgplicht) of wanneer hij aantoont dat de schade in belangrijke mate het gevolg is van opzet of bewuste roekeloosheid. Omdat vaststaat dat de bezorger schade heeft geleden in de uitoefening van zijn werkzaamheden, rust de bewijslast op de werkgever. 

Is de werkgever aansprakelijk?

De kantonrechter stelde vast dat:

1. geen verzekering was afgesloten: de werkgever heeft verzuimd een behoorlijke verzekering af te sluiten voor de werknemer, zoals vereist volgens de norm van goed werkgeverschap. hierdoor liep de werknemer een mogelijke verzekeringsuitkering mis.
2. onvoldoende maatregelen en instructies: De werkgever heeft niet kunnen aantonen dat er veiligheidsmaatregelen of duidelijke instructies waren om ongelukken te voorkomen.
3. verantwoordelijkheid bij deelname aan het verkeer: hoewel de werkgever geen controle heeft over de openbare weg, is hij nog steeds verplicht om de werknemer goed voor te bereiden en te voorzien van veilig materiaal. Het bleef onduidelijk of de scooter die door de werkgever werd verstrekt wel geschikt en veilig genoeg was voor gebruik.

Conclusie

De werkgever heeft niet aan zijn zorgplicht voldaan. Daardoor is deze aansprakelijk voor de schade die de werknemer heeft geleden ten gevolge van het ongeval. 

Wilt u uw advocatenkantoor online beter positioneren met sterke, juridisch verantwoorde teksten? Neem contact op en ontdek hoe AA Legal Writing u kan helpen. Vindbaarheid en vertrouwen: juridische teksten die werken!

Uitspraak lezen? Klik hier